พระอิสริยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา และกรุงธนบุรี มี 4 ชั้นคือ
พระอิสริยศในสมัยกรุงศรีอยุธยา และกรุงธนบุรี มี 4 ชั้นคือ
ชั้นที่ 1 กรมพระ เป็นอิสริยยศสำหรับ พระพันปีหลวง (พระราชมารดา) พระมหาอุปราช และวังหลัง
ชั้นที่ 2 กรมหลวง เป็นอิสริยยศ สำหรับ พระมเหสี โดยมากกรมหลวงมักมีแต่ เจ้านายฝ่ายในที่ดำรงพระยศนี้เป็นที่สุด
ชั้นที่ 3 กรมขุน เป็นอิสริยยศสำหรับ เจ้าฟ้าราชกุมาร
ชั้นที่ 4 กรมหมื่น เป็นอิสริยยศสำหรับ พระองค์เจ้า
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา ไม่มีการเลื่อนชั้น อิสริยยศเจ้านาย จากที่ได้รับแต่เดิมแต่ประการใด (ยกเว้นการเลื่อนกรมพระราชมารดา หรือผู้ที่ขึ้นเป็นพระมหาอุปราชขึ้นเป็น กรมพระ) ประเพณี การเลื่อนอิสริยยศเจ้านายเกิดขึ้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ในสมัยรัชการที่ 2 ให้เรียก กรมของสมเด็จพระบรมราชชนนีว่า “กรมสมเด็จพระ” ต่อมาในรัชกาลที่ 3 โปรดให้ พระองค์เจ้าทรงกรมชั้นผู้ใหญ่เลื่อนขึ้นไปได้เป็น “กรมสมเด็จพระ” สูงกว่า “กรมพระ” เดิม และต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 6 ให้แก้ไข “กรมสมเด็จพระ” เป็น “กรมพระยา” ดังนั้นในสมัยกรุงรัตนโกสินทธิ์ อิสริยยศเจ้านายจึงมี 5 ชั้นคือ
ชั้นที่ 1 กรมพระยา, สมเด็จพระ หรือ กรมสมเด็จพระ (รัชกาลที่ 6 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ใช้ว่า “กรมพระยา” สำหรับฝ่ายหน้า และ “สมเด็จพระ” สำหรับฝ่ายใน)
ชั้นที่ 2 กรมพระ นอกจากเป็นกรมสำหร้บพระราชมารดา วังหน้า และวังหลัง แล้วรัชกาลที่ 1 ยังตั้งสมเด็จพระพี่นางเธอให้ดำรงพระอิสริยยศนี้
ชั้นที่ 3 กรมหลวง สำหรับเจ้าฟ้าชั้นใหญ่ และทั้งพระองค์ชายและพระองค์หญิง
ชั้นที่ 4 กรมขุน สำหรับเจ้าฟ้าชั้นเล็ก แล้วจึงเลื่อนเป็นกรมหลวง
ชั้นที่ 5 กรมหมื่น สำหรับพระองค์เจ้า
การทรงกรมของ สมเด็จพระขนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจจการิณีพิริยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารีนั้น เทียบเท่า สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท เป็นพระอนุชาธิราชร่วมพระชนกชนนีกับพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดให้อุปราชาภิเษกเป็นกรมพระราชวังบวรสถานมงคลพระองค์แรกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์…
คุณอาจกำลังสนใจสิ่งนี้
- ไขข้อสงสัย ปืนสีทองของพระตำรวจหลวง หลังปรากฏในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
- ย้อนชมภาพนาทีประวัติศาสตร์ ราชาภิเษกสมรส สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระราชินีสุทิดา (มีคลิป)
- พระเมตตาสูงสุด สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ พระราชทานอภัยโทษผู้ต้องราชทัณฑ์
- รวมพระนามาภิไธย และสถาปนาพระฐานันดรศักดิ์ 10 พระองค์
- โปรดเกล้าฯประกาศพระบรมราชโองการ เฉลิมพระปรมาภิไธย มหาราช แด่ ในหลวง รัชกาลที่ 9 พระราชบิดา
- ทรงพระสิริโฉม องค์สุทิดาฯทรงห่มสะพักผืนเดียวกับสมเด็จพระราชินี ในรัชกาลที่ 9
ที่มา mtoday
